Daarna wordt er verteld: ‘Toonder corrigeert deze schetsen nauwkeurig.’ Wat je ziet is hoe Toonder de toch niet onverdienstelijk getekende boom van Van Haasteren geheel weggumt en met grove potloodstreken een nieuwe daarvoor in de plaats tekent. Blijkens de beelden doet hij dit thuis, in Blaricum.
Toonder ‘schrijft zelf de bijbehorende Tom Poes-tekst en geeft in grote lijnen de wijze van inkten aan’. Daarna werkt de inkter, in dit geval Richard Klokkers, de tekening verder uit.
Je mag uit dit alles concluderen dat Toonder in deze periode, vlak voor zijn vertrek naar Ierland, zelf weinig tekende aan Tom Poes, en hier ook niet geheimzinnig over deed.
Voor de grijze tinten in de plaatjes wordt een rasterfilm over de tekeningen geplakt: doorzichtig plakfolie met allemaal zwarte puntjes. Het is interessant om te zien hoe dit rasteren in zijn werk gaat: met een soort scalpel worden de partijen die niet gerasterd moeten worden, eruit gesneden. Wat een precisiewerk!
Dan worden de tekeningen opgestuurd naar de Nieuwe Rotterdamse Courant, waar er clichés van worden gemaakt: een metalen drukplaat (hoofdzakelijk van zink) met de tekenstrook in reliëf. Je ziet daarbij in beeld gebeuren wat als volgt werd uitgelegd op de Toonder-tentoonstelling die eerder dit jaar in het Drukkerijmuseum te zien was:
“Het maken van clichés werd pas mogelijk na de uitvinding van de fotografie. Een cliché is een metalen plaat, waarvan delen zijn weggeëtst zodat er een verhoogd beeld ontstond. De plaat werd eerst voorzien van een lichtgevoelige laag. Er werd een film (negatief) [van de Bommelstrook, KD] op de plaat gelegd, plaat en film werden vacuüm getrokken en vervolgens belicht. De delen waarop licht viel werden hard en onoplosbaar. Bij het ontwikkelen van de plaat losten de onbelichte delen op. Vervolgens werd met een kleurstof het beeld zichtbaar en zuurbestendig gemaakt. In de etsmachine werd het overige metaal met salpeterzuur of ijzerchloride weggeëtst.”
Ondertussen zet een zetter van de krant de verhaaltekst om in drukletters. Cliché en tekst worden op de opmaakafdeling in de krantenpagina gezet. De krant wordt gedrukt en bezorgd bij de lezertjes. Die natuurlijk als eerste de strip lezen…
|