Tussen 18 en 27 oktober 2022 vertelden 580 leerlingen uit 192 verschillende scholen ons via een online bevraging anoniem hoe ze kijken naar schoolkosten. 'We merken dat er veel onduidelijkheid heerst over de werkelijke schoolkosten in het secundair onderwijs" aldus Mauro Michielsen, voorzitter van de Vlaamse Scholierenkoepel. De Vlaamse Scholierenkoepel zocht en vond in de bevraging meer inzichten over dat weinig onderzochte thema. We verbinden aan dit praktijkonderzoek een advies dat wijst op tekortkomingen in het beleid en we roepen de beleidsmakers op om van een aantal zaken dringend werk te maken. Michielsen: ”We dringen aan op een maximumfactuur in het secundair onderwijs, aangepast aan de studierichting. Een maximumfactuur is haalbaar en nodig om alle leerlingen van kwaliteitsvol onderwijs te laten genieten.”

Inflatie, stijgende energieprijzen en de Digisprong bezorgen vele scholieren en ouders financiële kopzorgen. Uit de bevraging blijkt dat de Digisprong voorlopig niet gepaard gaat met een daling in kosten van dure (invul-)handboeken en ander drukwerk. Amper 2% van de respondenten geeft een vermindering in kosten van handboeken aan.

“Mijn ouders betalen voor zowel een laptop als boeken. Verschillende van mijn leerkrachten verkiezen een fysiek handboek boven een digitaal, maar we zijn verplicht een laptop te kopen, ook al gebruiken we die amper. Wat is daar het nut van? ”

Scholier 3e graad ASO

Het is belangrijk dat scholen bewust omgaan met kansarmoede en iedereen dezelfde kansen krijgt op kwaliteitsvol onderwijs. De mentale impact van een leuke schoolreis te missen of als enige in de klas geen handboek te hebben, valt niet te onderschatten op het zelfbeeld van jongeren. ­­

“Ik voelde me als kind enorm minderwaardig omdat ik niet meekon op schoolreis door de financiële gevolgen van mijn ouders. Ik spaarde vaak of deed extra klusjes om toch mee te kunnen gaan op schoolreis. Als kind wou ik liever sparen voor speelgoed dan een schoolreis, maar ik was altijd beschaamd dat iemand zou weten dat we het thuis minder hadden.” 

Scholier tweede graad duaal leren

Als Vlaamse Scholierenkoepel vragen we daarom om duidelijke, afgebakende regelgeving omtrent de bijdragen die scholen mogen vragen. “Een maximumfactuur is een win-win voor leerling, school en ouders. De keuze voor een studierichting zou niet mogen afhangen van wat je financiële situatie is.” - Michielsen. Het zal scholen dwingen kritischer te kijken naar uitgaven en overbodige schoolkosten te schrappen. Betaalbaar en kwaliteitsvol onderwijs zou voor iedereen toegankelijk moeten zijn.

Organisaties die ons advies onderschijven: UNICEF België, Netwerk tegen Armoede, Vlaamse Jeugdraad, vzw Krijt, Stichting Pelicano, vzw Goevie en Teach for Belgium.

Meer cijfers, getuigenissen en duiding kan u terugvinden in het volledig rapport.