Preventie Bij het bestuderen van de pakketten bleek dat preventie op een zeer laag pitje staat. Enkele verzekeraars zwemmen tegen de stroom in en zijn erg gul: men kan eenmalig € 25,- inschrijfgeld voor de sportschool declareren. Een lachertje. Zo krijgen we Nederland niet gezond. In het basispakket wordt vanaf volgend jaar wel leefstijlbegeleiding (GLI) vergoed (12), maar pas als er sprake is van ernstig overgewicht. Veel te laat, maar wel een stap in de goede richting.
Margarine Mensen die willen afvallen kunnen vaak vanuit de aanvullende verzekering begeleiding krijgen, maar dan wel van een reguliere diëtist of BGN-gewichtsconsulent (13). Ik heb al meermaals mail gehad van studenten van dit soort opleidingen die zich beklagen over de inhoud van de lesstof. Studenten kunnen vragen alleen goed beantwoorden als zij in het examen verklaren roomboter de rug toe te keren en margarine te omarmen. Aan dit soort standpunten twijfelen moderne wetenschappers steeds vaker (14, 15). De opleidingen zijn daardoor zeer twijfelachtig.
Structureel probleem De zorgkosten stijgen elk jaar weer. Patiënten en behandelaren doen niet moeilijk over hoge rekeningen wanneer zorgverzekeraars de torenhoge declaraties vergoeden. Vaak weet de patiënt niet eens wat er gedeclareerd wordt. Opmerkelijk is dat verpleegkundigen klagen dat ze worden onderbetaald (16), terwijl een chirurg kan rekenen op een jaarsalaris van meer dan een paar ton (17, 18). De grootste kostenpost zijn de medicinale middelen van Big Pharma die erop gericht zijn symptomen te behandelen en niet de oorzaak.
Eigen risico Om mensen te ontmoedigen gebruik te maken van zorg, is er een eigen risico bedacht. In eerste instantie lijkt het erop dat er veel geld wordt bespaard op deze manier. De andere kant is dat veel mensen te lang doorlopen met klachten of een adequate behandeling afslaan, in een poging om niet met het eigen risico geconfronteerd te worden. Doorlopen met klachten kan de rekening op termijn vele malen meer op laten lopen, met meer kosten voor de gemeenschap als gevolg.
De overheid De overheid zou moeten aansturen op preventie en gezond leven. Helaas gebeurt het tegenovergestelde: sportscholen, groenten en fruit worden vanaf volgend jaar duurder. In het onderwijs is geen ruimte voor lessen over voeding en gezondheid: een ideale cocktail om een land vol met gezondheidsanalfabeten te creëren. Zelfs artsen tasten meestal in het duister als het om voedingsadvies gaat: zij krijgen gedurende hun opleiding slechts enkele uren les over voeding en gezondheid. Nederland komt dan ook niet voor in de top 10 van meest gezonde landen ter wereld (19). Artsen zouden beloond moeten worden aan de hand van de hoeveelheid patiënten die ze van de medicijnen afkrijgen, in plaats van eraan.
Belonen of straffen? In het huidige zorgsysteem worden mensen die gezond leven niet beloond, zij moeten namelijk meebetalen aan zorg die wordt geleverd aan mensen die ongezond leven. Mensen die roken, drinken, niet sporten, vaste klant zijn bij de snackbar en in de supermarkt kiezen voor bewerkte voeding en snoep. Dat terwijl bekend is dat slechte voeding het risico op ziektes zoals kanker sterk kan verhogen (20). Eigenlijk zouden mensen die gezond leven een beloning moeten krijgen door middel van een gezondheidskorting op de maandelijkse premie. Mensen die kunnen aantonen dat ze lid zijn van een sportvereniging kunnen dan een korting krijgen. Of nog beter: de sportschool wordt voor hen gesubsidieerd of betaald. Hoe gezonder mensen leven, hoe meer korting op de premie. Wanneer iemand niet rookt, veel groente eet of elke dag wandelt, wordt er meer korting verstrekt.
Stijgingen houden niet op De zorgpremie stijgt elk jaar (21). Het is een poging om een ziek systeem te reanimeren. Op de lange termijn zullen er enkele fundamentele veranderingen moeten plaatsvinden om de zorg betaalbaar te houden en de kwaliteit te kunnen garanderen. De overheid en zorgverzekeraars zouden hier een leidende rol in moeten spelen in plaats van toekijken hoe ‘de marktwerking’ onze zorg onbetaalbaar maakt…
|