Vorige week ging het over ‘De wind der verandering’, en de gelijkenis met de titel van de hit Wind of Change
van de Scorpions. Ik vroeg mij af: ‘Is er soms een gemeenschappelijke bron waar zowel Toonder als de Scorpions zich op baseren?’
Welnu, die is er. Die bron is de Engelse taal. Rob Barnhoorn en Lysan van Winden (what’s in a name…) wezen me daarop.
Het Engels kent de uitdrukking winds of change. Een Engelse woordenboekwebsite omschrijft dit begrip als ‘forces that have the power to change things’, en ligt daarbij toe: ‘used generally to mean change is going to happen’.
Je kunt deze uitdrukking vergelijken met een Nederlands gezegde als de wind waait uit een andere hoek, die aanduidt dat de meningen of omstandigheden veranderd zijn. Aangezien Toonder in Ierland woonde, lijkt het logisch dat hij de uitdrukking winds of change kende en weleens in zijn omgeving gebruikt hoorde worden.
Toonder muntte trouwens vaker nieuwe woorden in zijn verhalen die in feite vernederlandste Engelse termen waren. Een mooi lijstje hiervan geeft Rob Barnhoorn in zijn boekje Maanlicht op het laar. Bijvoorbeeld denkraam
(frame of mind), proon (prone), transmieter (transmitter).
In dat lijstje staat ook de naam van het eiland Wirrel. En inderdaad: als zelfstandig naamwoord is whirl te vertalen als ‘werveling’ of ‘verwarring’; een whirl pool is een ‘draaikolk’, wat nou juist het verschijnsel is waardoor Bommel en Tom Poes naar het eiland gezogen worden.
|