door Klaas Driebergen

Kijk uit, want het lezen van dit stukje kan hebberig maken. Ik had er tenminste wel last van tijdens het schrijven ervan…

Twee weken geleden schreef ik een ‘Bommelding’ getiteld ‘Een gelikte beer’, naar aanleiding van de uitgifte van Tom Poes-kinderpostzegels dit najaar. Ik greep deze heugelijke gebeurtenis aan voor een overzicht van de verschillende postzegels met heer Bommel en Tom Poes die er in de loop der jaren verschenen zijn.

Enkele lezers wezen mij er terecht op dat dit overzicht nog niet compleet was. Er is nog méér te melden op het gebied van de Bommel en Tom Poes-filatelie.

Ik vertelde al dat er in 2016, ter gelegenheid van de 75ste verjaardag van Tom Poes, postzegels werden uitgeven. Zowel een papieren velletje als twee zilveren postzegels.

Maar dit was nog niet alles. PostNL moet hebben gedacht dat Tom Poes en postzegels sámen een lucratieve combinatie oplevert. Je bedient er namelijk twee markten mee: zowel die van de postzegel- als die van de Tom Poes-verzamelaars.

En dus waren er nog meer uitgiften tijdens datzelfde jaar. Allereerst bracht het postbedrijf in samenwerking met de Koninklijke Nederlandse Munt een zevendelige ‘miniserie’ uit met florijnen, postzegels en kaarten.

Elke aflevering bestaat uit een mapje met een heuse Rommeldamse florijn met daarop een bekende Bommelverhaalfiguur, een velletje met drie postzegels met drie verschillende figuren en drie kaarten met dezelfde figuren. In totaal zijn er dus 21 postzegels in te vinden met 21 verschillende personages.

Hier het postzegelvelletje van het eerste mapje:

Het gaat bij deze postzegels om ‘persoonlijke postzegels’: postzegels die je bij PostNL zelf kunt ‘ontwerpen’ door op de website een eigen afbeelding te uploaden. In feite was dit dus een goedkope manier van PostNL om deze reeks zegels te ontwerpen. Aan de andere kant zijn deze ‘persoonlijke postzegels’ ingebed in een speciaal ontworpen velletje en dus toch wel uniek.

Een andere postzegeluitgifte die PostNL tegelijk nog deed werd gecombineerd met het boekje Tom Poes en de pasmunt, een heruitgave van dit verhaal door De Bezige Bij in opdracht van PostNL.

Daarbij hoorden vier postzegelvelletjes met elk drie postzegels. Deze velletjes dienden apart te worden aangeschaft en konden in het boek worden aangebracht.

Ook voor dit ontwerp is gebruikgemaakt van ‘persoonlijke postzegels’. Maar deze keer in zwartwit. Op elke postzegel weer een verhaalfiguur, maar dan gekozen uit de plaatjes van het verhaal. Ik geef twee voorbeelden.

Een uitgave die ook zeker genoemd moet worden is de Stripenvelop nummer 4 van Catawiki die werd uitgegeven in 2012, Toonders honderdste geboortejaar. Met een uniek Tom Poes-stripje van Gerben Valkema.

De postzegel die werd gebruikt is een door Catawiki gemaakte ‘persoonlijke postzegel’ met daarop een zelfportret van Marten Toonder. Ook het door Catawiki ontworpen stempel bevat een zelfportret van Toonder. Naast de ‘reguliere’ envelop (die men kreeg bij een besteding van een bedrag van 50 euro of meer aan postzegels of strips op de Catawiki-website) was er een ‘beheerdersversie’ van de envelop in zeer beperkte oplage met een aparte postzegel met heer Bommel erop:

Deze laatste gaat voor exorbitante bedragen over de toonbank bij online veilingen.

Er zijn nog veel ‘persoonlijke postzegels’ met heer Bommel en Tom Poes te vinden op verzamelaarswebsite LastDodo.nl. Maar goed, zoals gezegd kan iedereen die zelf maken, dit zijn geen officiële uitgiften van PostNL.

Vermeldenswaard is nog wel de ‘persoonlijke postzegel’ die door de MTVC werd geplakt op de envelop waarin Toondertijd in 2003 naar de 800 leden werd verzonden. Erop het logo van de club.

Naast postzegels is er de categorie ‘sluitzegels’. Die worden niet gebruikt om post te versturen maar bijvoorbeeld wel om een envelop dicht te plakken. De zegels van De Tijd waarmee ik vorige keer afsloot vallen hier ook onder. Overigens uitgegeven in 1970 ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan van het blad.

Op LastDodo vond ik nog een fraaie driehoekige sluitzegel met Tom Poes uit 1949:

Uitgegeven voor leden van de Tom Poes Club, de lezertjes van het Tom Poes Weekblad.

En dan blijkt er nog een vel te bestaan met maar liefst 81 sluitzegels met Toonderfiguren, uitgegeven in 1998 in het kader van de vastgoedontwikkeling van het Westerhavengebied in Groningen.

Zeer zeldzaam: de LastDodo cataloguswaarde voor een vel in nieuwstaat bedraagt 500 euro.

Na het schrijven van dit stukje merk ik dat ik de hierin genoemde producten eigenlijk ook wil hebben… Ik ben benieuwd hoeveel lezertjes van dit ‘BommelDing’ dit herkennen!

Het is natuurlijk niet toevallig dat het verhaal ‘Tom Poes en de pasmunt’ werd uitgekozen voor het bovengenoemde boekje in 2016. Een verhaal over de verslavende werking van het verzamelen… En zó herkenbaar! Zowel voor verzamelaars van munten, van postzegels als van Tom Poes en heer Bommel.

*

Lezing + tentoonstelling Uithoorn

Komende dag, zaterdag 16 oktober om 16:00 uur geef ik een lezing over Heer Bommel en de Bijbel in protestantse kerk De Schutse in het Noord-Hollandse Uithoorn (De Mérodelaan 1). Dit is tevens de opening van de gelijknamige tentoonstelling daar, die nog tot 30 oktober te zien is. Toegang gratis, van harte welkom!

Kijk hier voor meer informatie