BommelDingen bekijk webversie
BommelDingen

door Klaas Driebergen

Rommeldams stadhuis uit Ierland?

Toen ik vorige week door het verhaal ‘Heer Bommel en de killers’ (1964-1965) bladerde, kwam ik daarin een afbeelding tegen van het gemeentehuis van Rommeldam:

Het gebouw kwam me bekend voor. Ik herinnerde me kort ervoor een soortgelijk gebouw gezien te hebben in ‘Heer Bommel en de Pikkinring’ (1962). En inderdaad:

Dit is echter niet het stadhuis van Rommeldam, maar ‘het regeringsgebouw in de hoofdstad des lands’, waar heer Bommel zich met behulp van de Pikkinring naartoe heeft getransporteerd om als onderminister van justitie het Rommeldamse politiekorps naar Leemsloot te laten overplaatsen. Je vraagt je bijna af of hij tussen de hilarische verwisselingsscènes in dit verhaal door niet stiekem ook het hele regeringsgebouw naar Rommeldam heeft verplaatst…

Trouwens: wie beide plaatjes vergelijkt, ziet dat ook de huizen en de auto op de voorgrond sterk overeenkomen. De details verschillen, en de plaatjes zijn elkaars spiegelbeeld.

De vraag dringt zich natuurlijk op: hoe is deze sterke overeenkomst te verklaren? Er zijn twee mogelijkheden: óf de tekening van het regeringsgebouw uit ‘De Pikkinring’ is overgetekend in ‘De killers’, óf beide tekeningen zijn gebaseerd op een andere, externe afbeelding. Bijvoorbeeld uit een van Toonders ‘dievenboeken’, zoals de BMW die ik vorige week besprak.

De tweede mogelijkheid lijkt me het meest voor de hand liggend. In de dievenboeken heb ik het niet aangetroffen tussen de plaatjes van bouwwerken. Maar goed: de potloodtekenaar kan zich op de meest uiteenlopende bronnen hebben gebaseerd.

De potloodtekeningen van deze verhalen werden overigens door verschillende medewerkers van de Toonder Studio’s uitgevoerd: volgens het ‘Dossier Tom Poes’ in De geschiedenis van de Toonder Studio’s van Jan-Willem de Vries werd ‘De Pikkinring’ door Frits Kloezeman getekend en ‘De killers’ door Terry Willers (die wel vaker kleine kaarsjes op de koplampen van auto’s plaatste). Maakten zij bij het tekenen wellicht ook gebruik van plakboeken met allerlei voorbeeldmateriaal? Het kan natuurlijk best. En in hoeverre leverde Toonder zelf suggesties aan als voorbeeld voor zo’n gebouw?

Een volgende interessante vraag is: is het een bestaand gebouw? Dat is natuurlijk goed mogelijk.

Er is een reden dat het regeringsgebouw uit ‘De Pikkinring’ me nog zo goed voor de geest stond toen ik het stadhuis in ‘De killers’ zag. Ik ben momenteel regelmatig aan het speuren naar mogelijke Ierse en Keltische elementen in de Bommelverhalen. Toen ik dit gebouw zag, vroeg ik me af of het misschien in de zogenaamde georgiaanse stijl is opgetrokken. Deze bouwstijl kom je veel tegen in de Britse architectuur van tussen 1720 tot 1840, en is ook in Ierland en andere Britse koloniën (inclusief de VS) veel te vinden.

Kenmerkend ‘Georgian’ is bijvoorbeeld het Merrion Square in Dublin. Op nummer 31 daarvan woonde vanaf 1962 enkele jaren Martens zoon Eiso met zijn jonge gezin, dus kort voor Toonder zelf naar Ierland trok. Mei jongstleden hebben we dit plein tijdens de Toonderreis naar Ierland nog even met de bus aangedaan. Typisch Dublins georgiaans zijn de gekleurde voordeuren met boogjes erboven. Je kunt ze in Dublin veel op ansichtkaarten kopen:

De voordeur van het regeringsgebouw in ‘De Pikkinring’ lijkt hier sterk op. Ook de zuiltjes met het driehoekige fronton erboven en de dakkapellen met puntdakjes zie je veel in de georgiaanse architectuur, googel er maar eens op.

Maar goed, misschien zoek ik het wel te ver van huis en is dit gebouw gewoon ergens in Nederland te vinden. Mocht iemand een idee hebben… Laat het weten! De gouden tip krijgt een eervolle vermelding in BommelDingen.

Het stadhuis van Rommeldam heeft overigens geen vast uiterlijk: in andere verhalen ziet het er weer heel anders uit. Dit geldt voor de meeste gebouwen in de Bommelverhalen. Alleen het uiterlijk van Bommelstein blijft in de latere verhalen ongeveer hetzelfde.

Klaas Driebergen

website

Dit bericht is verzonden naar . Je ontvangt deze e-mail omdat je je voor ‘BommelDingen’ hebt aangemeld. Stuur deze e-mail gerust door aan mogelijke andere geïnteresseerden: zij kunnen zich eventueel aanmelden via deze link. Als je eerdere afleveringen hebt gemist, kun je die hier nalezen.

Afmelden
MailerLite