Vuistregels voor participatie

De regie hebben, de kaders stellen en tegelijkertijd ruimte bieden aan de belangen van anderen is een lastige combinatie. Hoe kun je de input van stakeholders, ook (juist) de kritische en de emotionele, echt benutten om jouw initiatief beter te maken en bovendien te bouwen aan een waardevolle relatie voor toekomstige initiatieven? Ingmar van Meerkerk, Merlijn van Hulst en Martine de Jong hebben in opdracht van het Kennisknooppunt Participatie de eerste stap gezet om deze vraag te beantwoorden. Dat heeft geleid tot zestien vuistregels voor ‘goede participatie’ die zowel in de theorie als in de praktijk benoemd worden. De volgende stap is om te verkennen waarom deze vuistregels zo lastig in de praktijk te brengen zijn. Heb je daar ervaringen in die je wilt delen? Stuur dan een mailtje.

Empowermentscan voor participatie: zien wat de ander kan en wil

Bij het aardgasvrij maken van wijken zijn ontzettend veel verschillende stakeholders betrokken; van energiebedrijven en woningcorporaties tot bewoners en VVE’s. Waar begin je dan met je participatieproces? De empowermentscan – gebaseerd op het raamwerk voor participatie van het Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving (OFL) - helpt initiatiefnemers hierin. Met de scan kunnen initiatiefnemers in aardgasvrije wijken, of dat nu gemeenten zijn of bewoners, verkennen wat andere betrokkenen willen en kunnen bijdragen. Want mensen hebben verschillende beweegredenen: de een doet mee vanwege het milieu en de ander om geld of energie te besparen. Door de zes power stappen in de scan te doorlopen, krijgen initiatiefnemers meer inzicht in de kennis en acties die nodig zijn om een participatieplan te maken of aan te scherpen. De scan is ontwikkeld door het Overlegorgaan Fysieke Leefomgeving en TwynstraGudde en is voor iedereen beschikbaar.

Participatie als leerproces

Participatie is voor zowel de initiatiefnemer(s) als de betrokkenen een leerproces. Eerder publiceerde het OFL daarom al de lessen in participatie voor het Ministerie van IenW. In de laatste fase van dat leerproces kwam ook de vraag over participatie bij politiek gevoelige onderwerpen aan bod. Niet zelden gaat het om spannende processen die soms jaren kunnen duren en waarbij het vertrouwen in elkaar onder druk komt te staan. De versterking van de Markermeerdijken is daar een illustratie van. Op de website van de Dorpsraad Uitdam kun je bijvoorbeeld lezen over de stappen die gezet zijn bij het herstellen van de vertrouwensbreuk tussen het Hoogheemraadschap en de stakeholders. Dit zijn voorbeelden vanuit overheidsorganisaties, maar met de komst van de Omgevingswet worden participatieprocessen steeds vaker door private partijen georganiseerd. Over deze nieuwe verhoudingen hebben Platform31 en de TU Delft een publicatie geschreven. Ze schetsen praktijkervaringen en theoretische perspectieven over hoe je als private partij een participatieproces organiseert.

Participeren in BINT

Het doel van BINT is om kennis te ontwikkelen en te delen met en voor professionals die over grenzen van disciplines, teams en organisaties samenwerken. Zo zijn we hopelijk beter in staat om maatschappelijke opgaven aan te pakken, om verschillen in de samenleving te benutten en om onszelf gesteund te voelen in ons werk. Wij bieden een plek waar ervaringsdeskundigen elkaar ontmoeten, inspireren en van elkaar leren. Want het vak samenwerkingskunde ontwikkel je natuurlijk in samenwerking. En dat doen we op verschillende manieren. Raak je geïnspireerd door een van onze onderstaande activiteiten of zou je zelf iets willen organiseren of onderzoeken? Voel je uitgenodigd!

BINT Festiverentie

Afgelopen jaar hebben we voor het eerst de BINT Festiverentie georganiseerd. Dat klinkt leuk, maar wat moet je je daarbij voorstellen? Nou daar hebben we een aftermovie voor gemaakt. 65 grenswerkers durfden het aan om zich 24 uur onder te dompelen in spannende en ontspannende activiteiten over samenwerken. Een conferentie schuine streep festival met inzichten voor jezelf, jouw organisatie en de samenwerkingsopgaven waar jij aan werkt. Op de terugblikpagina kun je er alles over lezen en bekijken.

Na alle enthousiaste reacties van dit jaar, gaan we volgend jaar weer! Het thema voor de tweede editie gaat over hoe je vanuit een vrije en informele rol ook een positie in de lijnorganisatie en hiërarchie kunt pakken. Over hoe je vernieuwing verankert in je eigen organisatie. En over hoe jouw organisatie jou daarbij kan steunen en stimuleren. Heb je ideeën, wensen voor sprekers of wil je zelf iets bijdragen? Laat het ons weten! En wil je dit jaar niet missen, boek dan nu alvast je ticket

BINT als netwerk

Daarnaast zijn in de afgelopen weken een aantal mensen uit het netwerk geïnterviewd over welke vorm voor hen het beste past bij BINT. Anderhalf jaar geleden hebben een aantal adviseurs van TwynstraGudde het initiatief voor BINT genomen. Inmiddels is het uitgegroeid tot een rijk informeel netwerk van individuen. Wat zijn toekomstdromen? Wat willen de mensen uit het netwerk halen en brengen? Heeft BINT een eigen entiteit nodig? En welke stappen kunnen we zetten om van betekenis te blijven? Ben je niet geïnterviewd, maar heb je wel ideeën, laat dan van je horen. En wij hopen de uitkomsten in de volgende nieuwsbrief te delen. Die BINT Brief gaat over de relatie tussen de wetenschap en praktijk en de start van een onderzoek door de Erasmusuniversiteit Rotterdam naar de condities voor grenswerkers.

Wandelen als participatiepraktijk

Joshua Cohen en Lieke van Son gingen in gesprek met voormalig wethouder Arend Jan van den Beld van de gemeente Bergen over een bijzondere participatiepraktijk: wandelen. Wat levert het de wethouder en de bewoners op, hoe past hij het toe en wat leren we ervan over goede participatie? Tijd en rust blijkt nodig om los te komen van posities en rollen en je in te leven in de ander. Het wandelen kan je uit je eigen routine trekken en in de context van de ander. In plaats van op een podium voor publiek, komt de wethouder letterlijk op gelijke hoogte met de bewoner. Hij ervaart de belevingswereld van de bewoner, zoals hij of zij die zelf ervaart. En in plaats van tegenover elkaar te zitten aan een vergadertafel loop je náást elkaar dezelfde weg. De setting zorgt letterlijk voor een andere verhouding tussen bestuur en bewoner, wat andere gesprekken mogelijk maakt.
Lees het verhaal