BommelDingen bekijk webversie
BommelDingen

door Klaas Driebergen

Toonders kastelen in Ierland

Mooi nieuws! Zoals je ongetwijfeld weet, organiseer ik samen met reisorganisatie Historizon van 18 tot 23 mei 2020 opnieuw een Toonderreis naar Ierland. Omdat het hard gaat met de aanmeldingen, heeft Historizon mij gevraagd of ik dezelfde reis daarnaast ook in het najaar wil leiden. Ik zeg natuurlijk geen nee! En dus is het plan om ook van 5 tot 10 oktober deze reis te laten plaatsvinden.

Daarom vandaag een Ierse aflevering van BommelDingen.

Marten Toonder woonde in Ierland als een echte ‘heer van stand’ in het landhuis Eyrefield Lodge. Toch leefde hij daar vrij sober. Zijn bestaan draaide immers om het tekenen en schrijven van de Bommelstrip, waar hij van ’s morgens tot ’s avonds aan werkte.

Maar zo nu en dan trokken hij en Phiny eropuit naar ‘het Westen’, met name naar Connemara en Kerry, en dan namen ze het ervan. Dan tafelden ze uitgebreid met goede wijn of sherry, en logeerden ze in de meest luxe hotels.

Niet zelden waren deze hotels verbouwde kastelen of grote landhuizen. Ierland kent van oudsher veel fraaie estates of landgoederen, die vroeger in het bezit waren van Britse landlords, of van Ierse adel die zich aan de Britten hadden onderworpen in ruil voor het behoud van hun landerijen.

Ik zet deze kasteelhotels hier even op een rijtje. Ik plaats er foto’s bij die afkomstig zijn uit de fotoalbums van de familie Toonder.

Al tijdens hun eerste vakanties in Ierland (vanaf 1951) kwamen Marten en Phiny Toonder in Parknasilla. Daar was het gelijknamige hotel, gevestigd in een fraai landhuis, prachtig gelegen aan de Kenmare River. Je komt er langs als je de Ring of Kerry afrijdt, in de buurt van het dorpje Sneem.

De Toonders hebben er nog dikwijls een aantal dagen doorgebracht. Hier op een foto uit 1983, met Marten en dochter Marilou op de rug gezien:

Hotel Parknassilla is overigens ook het hotel waar Beatrix en Claus met hun kinderen graag kwamen.

Het landhuis werd halverwege de achttiende eeuw gebouwd door de Engelse Bland Family. Daarvóór waren de Blands al de eigenaars van Derryquin Castle, dat op hetzelfde landgoed stond. Dit kasteel werd in 1922 door het Ierse Republikeinse Leger platgebrand, een lot dat tientallen Ierse landhuizen in die tijd ondergaan hebben. De ruïnes ervan stonden er nog in de eerste jaren dat dat Toonders er kwamen. Blijkens de vele foto’s die ze er maakten, bezochten ze het regelmatig.

In de fotoalbums noemde Toonder het ‘The mad colonel’s house’. Dat moet slaan op de laatste eigenaar ervan, kolonel Charles Wallace Warden, die tijdens de Eerste Wereldoorlog op 59-jarige leeftijd nog in het Britse leger diende, en veteraan was van de Zoeloe-oorlog en de Tweede Boerenoorlog in Zuid-Afrika (in respectievelijk 1879 en 1899-1902). Kennelijk was er een verhaal aan deze man verbonden dat ik niet ken, maar dat Toonder intrigeerde. De ruïnes zijn in 1969 afgebroken, maar op het terrein van het Parknasilla hotel zijn nog altijd resten van fundamenten te vinden.

In latere jaren logeerden de Toonders ook vaak in het Kenmare Park Hotel in Kenmare en het Europe Hotel in Killarney, als zij in Kerry verbleven. Deze zijn beide van oorsprong als hotel gebouwd (in respectievelijk 1897 en 1961).

Het meest geliefde hotel van Marten Toonder was ongetwijfeld Ashford Castle bij het plaatsje Cong.

Hier hebben Marten en Phiny Toonder vele malen gelogeerd: het was hun vaste uitvalsbasis tijdens een bezoek aan het mooie Connemara.

Ashford Castle is ontstaan uit een middeleeuwse Normandische burcht. Vanaf 1852 was het lange tijd in handen van de bekende bierbrouwersfamilie Guinness. De meeste uitbreidingen van het kasteel stammen uit de negentiende en twintigste eeuw: nog in 1970 werd het in omvang verdubbeld.

Ashford Castle is dus in feite één groot kitschkasteel. Wat dat betreft is het net Bommelstein, dat Bommel graag als ‘voorvaderlijk’ bestempelt, maar dat hij toch echt ooit zelf heeft aangekocht en waar hij heel wat aan verbouwd moet hebben.

In de fotoalbums van de Toonders ben ik nog verschillende andere kasteel-hotels tegengekomen waar ze incidenteel ook gelogeerd hebben.

Ook in Connemara ligt Ballynahinch Castle. In een opvallend groen gebied ten zuiden van de Twelve Bens (de kale ‘Zwarte Bergen’ van Connemara). In 1985 logeerden Marten en Phiny hier samen met broer Jan Gerhard, die de volgende foto maakte en erbij noteerde: ‘Middenvenster open: Room 15 (J.G.T.)’.

Ballynahinch Castle werd in 1756 gebouwd door de Britse Martin Family, die Normandische wortels had en waarvan leden in het Britse parlement zitting hadden.

Begin jaren zestig logeerden de Toonders weleens in Kilcolgan Castle. Dat is gelegen in de buurt van de Galway Bay, je komt er langs als je vanaf Galway naar de Burren rijdt.

Dit landhuis werd in 1801 gebouwd door Christophe St. George, uit een Ierse adellijke familie die ook het iets westelijker gelegen Tyrone House bezat (tegenwoordig een ruïne). Men vermoedt dat de centrale toren in feite een verbouwde middeleeuwse burcht is.

Ten zuiden van de Burren ligt Dromoland Castle, hier op een foto uit 1983:

Het werd in 1830 gebouwd door Sir Edward O’Brien, Lord of Dromoland, lid van de bekende machtige Ierse familie O’Brien, die daarvoor al vele eeuwen op dezelfde plek een kasteel bezat.

Tijdens de Toonderreizen in mei en oktober zullen we in elk geval het landgoed van Ashford Castle uitgebreid bezichtigen. Als het even lukt nemen we ook een kijkje bij enkele van de andere genoemde hotels.

Meer weten over de reis? Kijk hier.

Klaas Driebergen

website

Dit bericht is verzonden naar . Je ontvangt deze e-mail omdat je je voor ‘BommelDingen’ hebt aangemeld. Stuur deze e-mail gerust door aan mogelijke andere geïnteresseerden: zij kunnen zich eventueel aanmelden via deze link. Als je eerdere afleveringen hebt gemist, kun je die hier nalezen.

Afmelden
MailerLite