Deze week zijn we op vakantie in een rustig boshuisje. Ik heb met mezelf de afspraak gemaakt om wat minder achter de computer te zitten, om echt even tot rust te komen. De afgelopen tijd was het namelijk flink doorbuffelen om mijn nieuwe boek De voedingswaardewijzer af te maken en te lanceren. Het loslaten lukt dit keer heel goed, maar toch heb ik even wat tijd genomen om een aantal interessante nieuwtjes te verzamelen voor deze nieuwtjes-nieuwsbrief. Ik wens je heel veel leesplezier!
Trap niet in de groenteleugen Wie zich graag te buiten gaat aan pizza’s, wraps, tortilla’s en veel pasta hoeft zich volgens de fabrikanten niet langer schuldig te voelen, want je kunt nu ook kiezen voor varianten op basis van groenten. Het klinkt ideaal: voeg wat groenten toe aan je pizzabodem en je gezondheid vaart er wel bij. Toch kom je er volgens de Consumentenbond bedrogen uit: zij geven aan dat de ‘gezonde’ groentevarianten soms zelfs minder vezels bevatten dan de normale op basis van bloem. Vaak maken fabrikanten gebruik van groenteconcentraat in de vorm van poeder, waardoor alle gezonde vitamines allang vervlogen zijn. Dit soort producten mag je dus beslist niet bij je dagelijkse groente-inname optellen. Bovendien zijn de fabrikanten vaak geheimzinnig over de hoeveelheid groenten die zij toevoegen. Soms vermelden ze wel een percentage, bijvoorbeeld 30%, maar gaan ze hierbij uit van de oorspronkelijke verse groenten, terwijl de werkelijke hoeveelheid na hun bewerkingen, zoals drogen, slechts een paar gram is. Zo kwam de bond erachter dat je door toevoeging van slechts 2 cherrytomaten aan je tortilla al meer groenten binnenkrijgt. Het advies is dan ook simpel: kies voor volkorenproducten en beleg deze zelf rijkelijk met groenten. Gunstiger voor je portemonnee en je gezondheid!
Natuur op recept Als het aan onderzoekers van de Universiteit van Sydney ligt, gaan dokters in de nabije toekomst ‘natuur op recept’ voorschrijven. Een recente studie toont aan dat vaak in de natuur vertoeven vele lichamelijke en geestelijke voordelen biedt, zoals lagere bloeddruk, minder depressie en een verbeterde mentale gezondheid. Contact met de natuur vermindert schade door slechte luchtkwaliteit, hittegolven en stress, en stimuleert gezond gedrag zoals sociale contacten en lichaamsbeweging. Dit kan bijdragen aan het voorkomen van eenzaamheid, depressie en hart- en vaatziekten. Een bijkomend voordeel is dat het aantal afgelegde stappen per dag flink omhooggaat door in het bos te wandelen, wat ook volgens vele studies zeer gunstig voor de gezondheid is.
Hoe minder alcohol, hoe beter Veel studies beweren dat een dagelijks glas wijn of bier het risico op hartziekten en vroegtijdig overlijden kan verlagen, maar een nieuwe overzichtsstudie toont aan dat veel van deze onderzoeken gebreken en vooroordelen bevatten. Na correctie hiervoor lijken de voordelen van matig alcoholgebruik sterk af te nemen of zelfs te verdwijnen. Een of twee drankjes per dag hebben geen duidelijk effect op iemands gezondheid, terwijl drie of meer drankjes per dag het risico op vroegtijdig overlijden aanzienlijk verhogen. Alcohol verhoogt het risico op leverziekten, sommige vormen van kanker, beroertes en hartziekten aanzienlijk. Voor vrouwen blijkt alcohol nog slechter te zijn dan voor mannen. Als je toch af en toe wat wilt drinken, dan zou je dit volgens de onderzoekers maar beter kunnen beperken tot maximaal 2 glazen in de week, omdat je anders direct in de gevarenzone komt.
Verouderende werking stress lijkt omkeerbaar Stress is schadelijk voor onze gezondheid en kan onze biologische leeftijd snel doen toenemen. Gelukkig hebben Amerikaanse onderzoekers pas ontdekt dat celveroudering door stress omkeerbaar is. Met behulp van een epigenetische klok, die veroudering meet via DNA-methylatie, zagen ze dat de biologische leeftijd fluctueert en niet per se gelijk verloopt met de chronologische leeftijd. De onderzoekers stelden vast dat na stressvolle periodes, zoals een grote operatie, zwangerschap of ernstige covid-19, de biologische leeftijd tijdelijk toenam, maar weer terugkeerde naar het oude niveau als de stress voorbij was. Dit toont aan dat het heel belangrijk is om voldoende rust in te bouwen in je leven, zodat je lichaam kan herstellen.
Handje walnoten verbetert hersenen bij tieners Walnoten blijken een positief effect op de hersenen te hebben, vooral bij jongeren. Een studie onder 700 middelbare scholieren (11-16 jaar) toonde aan dat het eten van dagelijks 30 gram walnoten voor een periode van minstens 100 van de 183 dagen leidde tot een verbeterde aandachtsspanne en sterke verbeteringen bij kinderen met ADHD. Walnoten bevatten het essentiële vetzuur alfalinoleenzuur (ALA), dat belangrijk is voor de hersenontwikkeling. De studie toonde ook vooruitgang in fluïde redeneren, een cognitieve functie gerelateerd aan abstract en logisch redeneren. Onderzoekers benadrukken dat een gezond dieet belangrijk is voor de cognitieve en psychische ontwikkeling van kinderen. De onderzoekers willen hun onderzoek nu uitbreiden door te kijken wat het eten van walnoten voor effect heeft bij zwangere vrouwen en hun ongeboren kinderen. Een andere studievan enkele maanden geleden bracht aan het licht dat walnoten ook gezond zijn omdat ze het microbioom in de darmen gunstig kunnen beïnvloeden.
Actieve plantenstoffen en probiotica goed voor mondgezondheid Polyfenolen worden al in verband gebracht met gezondheidsvoordelen, zoals het verminderen van het risico op hart- en vaatziekten en kanker. Nu blijkt ook dat sommige polyfenolen en probiotische bacteriën het risico op tandbederf kunnen verlagen door te reageren met bacteriën die gaatjes veroorzaken. Voorbeelden van gunstige polyfenolen zijn resveratrol in druiven en procyanidinen in cacao. Dit is weer het bewijs dat geraffineerde voedingsmiddelen, die zijn ontdaan van actieve plantenstoffen, ongunstig zijn voor onze gezondheid. De voordelen van probiotische culturen blijken volgens ander onderzoek nog verder te gaan, want er zijn aanwijzingen dat deze bacteriën effectief zijn tegen een slechte adem.
NutriScore officieel omarmd De Nutri-Score wordt vanaf volgend jaar het officiële voedselkeuzelogo in ons land. Nederland voegt zich bij landen zoals Frankrijk, Duitsland, België, Zwitserland en Luxemburg die de Nutri-Score al gebruiken. Hoewel er eerder discussie was over de nauwkeurigheid van het algoritme, zijn er nu verbeteringen aangebracht. De score is gebaseerd op een rekensom van voedingswaarden, waarbij ongezonde ingrediënten de score verhogen en gezonde ingrediënten deze verlagen. Een lagere score duidt op een gezonder product.De NutriScore wordt vooral berekend aan de hand van macronutriënten en geeft een ruwe indicatie of een product geraffineerd is. De score, die van A (groen) t/m G (rood) loopt, geldt alleen voor de betreffende klasse. Hierdoor is een score uit de categorie frisdrank niet te vergelijken met bijvoorbeeld zuivel. In mijn nieuwste boek De voedingswaardewijzer hebben we voor de volledigheid ook de NutriScore meegenomen voor alle producten. Omdat dit algoritme niet bevredigend was, hebben we zelf de Food Value Score (FVS) ontwikkeld, die veel verder gaat. Deze houdt naast de macronutriënten ook rekening met micronutriënten en de verhoudingen hiertussen. Hoewel er genoeg op de NutriScore is aan te merken, legt het sterk geraffineerde producten wel bloot, wat voor mensen zonder kennis van voeding wel zinvol kan zijn.
|